Gemeenten in Nederland zijn al lange tijd bezig met de mogelijkheden van het apart inzamelen en laten verwerken van luiers. Zowel luiers van baby’s als volwassenen. Toch zijn er een aantal bijzondere invalshoeken bij de inzameling en verwerking van deze ‘nieuwe’ afvalstroom. Die vragen om afgewogen en genuanceerde antwoorden en reacties. Om zo te komen tot een grotere impact, hoogwaardiger verwerking en vermijding en maatschappelijk aanvaardbare kosten.
Huishoudelijk afval leidt tot schaalnadeel. Een van de opmerkelijke onderdelen van de Nederlandse Wet Milieubeheer is het onderscheid tussen huishoudelijk en bedrijfsafval. Bij luiers komt dit ook terug. Luiers die thuis bij het afval komen zijn huishoudelijk afval, als deze bij een kinderdagverblijf of verzorgingshuis bij het afval komen zijn ze bedrijfsafval. Gemeenten kijken vooral naar het huishoudelijk afval. Daardoor wordt een kans voor meer circulaire verwerking gemist, omdat er schaalnadeel is.
Verwerkingscapaciteit nooit op orde. In Nederland zijn op dit moment 3 initiatieven die moeten leiden tot meer verwerkingscapaciteit van luiers. Het Embraced-project (voorheen met AEB Amsterdam), de installatie bij ARN (“methode Elzinga”) en het aangekondigde project van Renewi (weinig bekend). Het bijzondere is dat verwerking van luiers natuurlijk op korte termijn noodzakelijk is, maar op lange termijn vooral iets om compleet te vermijden is. De verwerkingscapaciteit voor luiers is daarmee nooit op orde.
Van wegwerp naar wasbaar. Vanuit het circulaire perspectief op de 10R-en, is er maar één beleidsstrategie die leidt tot minder wegwerpluiers en dus minder afval. Dat is de wasbare luier. Hier zijn de obstakels een stuk beter te overzien. Het gaat om kennisachterstand bij de potentiële gebruikers, om reductie van initiële kosten bij aanschaf en gedragsverandering bij het brede publiek.
Kosten. Tenslotte dan de kosten. Verschillende doorrekeningen laten zien dat de business case op wegwerpluiers vrijwel niet rond te maken is. Dit komt bijvoorbeeld door de prijselasticiteit tussen restafval en luiers, de relatief hoge inzamelkosten en de (nog) lage toepasbaarheid van herwonnen grondstoffen uit luiers.
Dit alles vraagt om een goede beleidsmatige afweging bij alle gemeenten en bedrijven die luierinzameling en recycling overwegen. Welke strategie kies je, welke kosten vind je aanvaardbaar en welke keuzes maak je in de inzamelstructuur? En bovenal, wil je daarbij het verschil in huishoudelijk en bedrijfsafval meenemen of niet?
Meer weten? Neem contact met mij op via 06 268 06 181 of martenboels@iprnormag.nl.