Bedrijfsafval

De druk op de binnensteden door afvallogistiek is op een aantal plaatsen al hoog, maar zal de komende jaren verder toenemen als gevolg van de maatschappelijke ontwikkeling en wettelijke verplichting dat er steeds meer afvalstromen gescheiden worden ingezameld, ook door kleinere bedrijven in winkelstraten en andere dichtbebouwde gebieden.

Opdrachtgever

Gemeente Den Haag

Periode

2023

Gemeenten zoeken naar rol bedrijfsafval in binnenstad
De druk op de binnensteden door afvallogistiek is op een aantal plaatsen al hoog, maar zal de komende jaren verder toenemen als gevolg van de maatschappelijke ontwikkeling en wettelijke verplichting dat er steeds meer afvalstromen gescheiden worden ingezameld, ook door kleinere bedrijven in winkelstraten en andere dichtbebouwde gebieden.
Gemeenten zien dit probleem en zoeken naar hun rol om (zware) bedrijfsafvallogistiek in de schaarse buitenruimte te beperken. Zij hebben hier echter niet een vanzelfsprekende rol zoals bij het huishoudelijk afval, waar de gemeente opdrachtgever is van een uitvoerende partij.

Onderscheid bedrijfsafval en huishoudelijk afval

Bij bedrijfsafval ligt de taak bij de individuele bedrijven om een bilaterale contract aan te gaan met een private of publieke inzamelaar. Daardoor kunnen in een straat van 20 bedrijven, er 10 inzamelpartijen actief zijn. Vanuit het gebied geredeneerd is deze logistiek niet efficiënt.

Met name bij kantoren, winkels en diensten (KWD) is dit onderscheid tussen huishoudelijk en bedrijfsafval alleen afhankelijk van de ‘ontdoener’ Een shampoofles die een kind thuis in de (PMD) container aanbiedt is huishoudelijk afval Als die shampoofles bij de voetbalvereniging wordt ‘afgedankt’ is dit bedrijfsafval waar de sportclub een contract met een (bedrijfsafval)inzamelaar voor moet hebben.

Onderzoek door IPR Normag

Vanwege de logistieke druk in met name binnensteden en de grote overeenkomsten tussen huishoudelijk afval en KWD afval willen gemeenten onderzoeken of het niet anders kan. IPR Normag is hierin veelvuldig betrokken vanwege sectorkennis en projectervaring.

Zo voerden wij in 2017 een onderzoek uit naar ‘slimme logistiek KWD-bedrijfsafval’ voor Rijkswaterstaat en schreven een rapport dat als belangrijke basis diende voor vervolgonderzoeken. Sindsdien voerden wij voor gemeente Amsterdam onderzoeken uit naar scenario’s voor slimmere bedrijfsafvalinzameling in de stad en zijn wij actief betrokken bij de inrichting van bedrijfsafvalinzameling door middel van Ondergronds Afval Transport.

Recent hebben wij Rijkswaterstaat mede ondersteund in het opstellen van de ‘informatiekaart’ KWD afval in binnenstedelijk gebied.

Dit document bundelt veel kennis die gemeenten hebben opgedaan met het sturen op bedrijfsafval en biedt handvatten voor gemeenten die met dit onderwerp een de slag willen. Zeven oplossingsrichtingen staan centraal:

  1. (stimuleren van) vrijwillige collectieve inzameling vanuit ondernemers
  2. (stimuleren van) vrijwillige collectieve inzameling vanuit de inzamelaars
  3. Stimuleren van retourlogistiek via een goederenhub
  4. Nadere verplichtingen opnemen in lokale regelgeving
  5. Het invoeren van een milieuzone of emissievrije zone
  6. Het invoeren van reinigingsrecht
  7. Het zelf opzetten van een inzameldienst voor bedrijfsafval

Een belangrijke constatering hierbij is dat deze oplossingsrichtingen elkaar niet uitsluiten en dat geen van deze richtingen de gemeente echt de regie geeft over de afvallogistiek in specifieke gebieden. Ondernemers houden de vrijheid om afzonderlijke keuzes te maken wat betreft afvaldienstverlening.

Een positief punt is wel dat de markt ook in beweging is. In veel steden wordt gestart met ‘Green Collective’, een collectieve manier van inzamelen vanuit het eigen initiatief van de particuliere inzamelaars. Ook is er per 2023 een vergoedingenstructuur voor PMD voor bedrijven, waardoor gescheiden inzameling voor ontdoeners aantrekkelijk wordt.

Gemeente Den Haag

Recent heeft IPR Normag ook de gemeente Den Haag geadviseerd op dit dossier. In Den Haag wordt de komende jaren veel binnenstedelijk gebouwd, met name in wat het Central Innovation District gaat heten in en de Binckhorst.

Dit gaat in veel gevallen om multifunctionele gebouwen met wonen en werkfuncties, zeer dicht op elkaar. Het is een uitdaging om deze verdichting van de stad samen te laten gaan met het verbeteren van de omgevingskwaliteit en verdere verduurzaming van de leefomgeving, mobiliteit, energie en hoogwaardig grondstofhergebruik. De gemeente zoekt naar manieren om in deze gebieden de noodzakelijke mobiliteit die hoort bij wonen en werken goed samen te laten gaan bij de bovengenoemde ambities.

De oplossingsrichtingen van de ‘informatiekaart’ geven hierin richting. In met name het stimuleren van collectieven van ondernemers en het nadrukkelijker op de kaart zetten van afval bij gebiedsontwikkeling ziet de gemeente kansen om haar rol te pakken.

Meer weten over bedrijfsafvalinzameling, marktontwikkelingen, Ondergronds Afval-transport neem contact op met Ruben Oldenhof, 06 26 48 36 58.